خورشت ترشه تره، یکی از خوشمزه‌ترین خورشت های گیاهی گیلانی است که با سبزیجات معطر درست می‌شود و در طرز تهیه آن از گوشت یا مرغ استفاده نمیشود.
تخم‌مرغ، سیر، برنج، آب نارنج یا آبغوره، نمک، فلفل و زردچوبه از دیگر مواد تشکیل‌دهنده این خورش هستند.خورشت ترشه تره معمولا با ماهی سرخ شده، ماهی دودی یا به‌تنهایی سرو می‌شود و عطر و طعمی وصف‌نشدنی دارد. برنج کته یا نان، زیتون، اشپل، ترب سفید و باقلا سبز نیز از همراهان همیشگی این خورش بر سر یک سفره گیلانی هستند.
سبزیجات معطر خورشت ترشه تره گیلانی شامل اسفناج، برگ چغندر، گشنیز. تره، جعفری، نعنا و شوید و همچنین خالواش یا خولیواش، چوچاق و تره کوهی (نوعی سبزی محلی) می‌شوند. خورش ترشه تره گیلانی از انواع بی‌نظیری برخوردار است و عمده تفاوت آن‌ها در نوع پروتئین گیاهی است که در ترشه تره ریخته می‌شود. برای مثال در خورشت ترشه تره میتوان از پاچ باقلا، لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، خانوم باقلا، لپه یا عدس استفاده کرد؛ البته در نسخه رایج این غذا به‌جای پروتئین گیاهی از تخم‌مرغ استفاده می‌شود.
جالب است بدانید که از زمان قدیم در گیلان در بعضی از غذاهای کاملا گیاهی، به احترام مهمان، تخم‌مرغ اضافه می‌کردند و بعدها این رسم، تبدیل به یک بخش از آشپزی گیلانی شده است. به همین دلیل است در دستور غذاهای کاملا گیاهی گیلانی مانند میرزاقاسمی، باقلا قاتق، باقالی و خورشت ترشه تره، تخم‌مرغ می‌بینید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه خورشت ترشه تره وسوسه‌کننده گیلانی آشنا کنیم.
مواد لازم جهت تهیه خورشت ترشه تره برای چهار نفر
سبزی خورد شده (اسفناج بیشتر از بقیه، برگ چغندر، گشنیز. تره، جعفری و شوید): ۵۰۰ گرم
نعنا خورد شده: یک چهارم پیمانه
خالواش خورد شده (سبزی شمالی): یک چهارم پیمانه
سیر پوست کنده و رنده شده یا ریز خرد شده: نصف بوته
برنج: ۲ قاشق غذاخوری
تخم‌مرغ: ۲ عدد
کره: ۲۰ تا ۳۰ گرم
آب نارنج یا آبغوره: به میزان لازم
نمک، فلفل و زرچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
برنج و ماهی دودی برای سرو
طرز تهیه خورشت ترشه تره
سبزی خرد شده (به غیر از خالواش) را با دو لیوان آب در قابلمه بریزید و آن‌ها را با درب باز روی حرارت ملایم گاز بپزید تا رنگ سبزی عوض نشود. اگر از برنج نیم دانه استفاده می‌کنید، در همین مرحله آن را به سبزی‌ها اضافه کنید.
پس از پخت سبزی، آرد برنج را در یک کاسه با آبغوره مخلوط کنید و خوب هم بزنید تا گلوله‌ای از آرد باقی نماند؛ سپس مخلوط آرد و آبغوره را در قابلمه سبزی‌ها بریزید. پس از چند دقیقه زیر قابلمه را خاموش کنید. مواد پخته شده را از روی گاز بردارید و با گوشتکوب دستی یا برقی خوب بکوبید تا له شوند.
در یک تابه دو قاشق غذاخوری روغن بریزید و روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا کمی داغ شود. سپس سیر له شده را به‌همراه زردچوبه و نمک کمی در روغن تفت دهید تا بوی سیر دربیاید و بوی خامی زردچوبه گرفته شود. در ادامه نعنا یا خالواش خرد شده را به سیر بیفزایید و آن‌ها را کمی تفت دهید تا سبزی‌ها مزه بگیرند و سرخ شوند.
سبزی پخته را به مواد داخل تابه بیفزایید و آن‌ها را کمی تفت دهید. سپس تخم‌مرغ را جداگانه در یک کاسه هم بزنید و در تابه بریزید.
شل یا سفت بودن خورشت ترشه تره به سلیقه شما بستگی دارد. پس از رسیدن به غلظت دلخواه، خورش را در ظرف سرو بکشید و با برنج و زیتون سرو کنید.
نکات تهیه خورشت ترشه تره
- به‌جای برنج می‌توانید از آرد برنج استفاده کنید.
- در تهیه خورشت ترشه تره از آرد یا برنج استفاده کنید؛ زیرا استفاده از این دو به‌صورت هم‌زمان باعث غلیظ شدن خورشت می‌شود.
- برای پوست کندن سیر کمی آن را در آب سرد بگذارید تا پوست آن به‌راحتی جدا شود و سپس آن را با چاقو یا هر وسیله دیگری خرد و له کنید.
- بهتر است آبغوره یا آب نارنج را کم کم به خورش اضافه کنید و خورش را مزه کنید تا به طعم و مزه دلخواه خود برسید.
- به‌جای آب نارنج یا آبغوره می‌توانید از آب انار ترش استفاده کنید؛ البته باید بدانید که آب انار کمی رنگ خورش شما را تیره می‌کند.
- در طرز تهیه خورشت ترش تره معمولا از گردو استفاده نمیشود.
- گیلانی‌ها خورشت ترشه تره را در یک ظرف سنتی گیلانی به نام گمج می‌پزند؛ پس اگر به گمج دسترسی دارید، حتما این خورش را در آن درست کنید.
- خورشت ترشه تره نباید پر آب باشد.
- خورشت ترشه تره گیلانی را با برنج کته یا نان سرو کنید.
- خورشت ترشه تره را میتوان با اسفناج، تربچه، کال باقالا و اشپل شور تزئین کرد.
برای مشاهده آموزش آشپزی طرز تهیه انواع خورشت و پلو کلیک کنید.
