از نظر طب سنتی در بدن همه انسان‌ها چهار خلط (دم، صفرا، بلغم و سودا) موجود است. هر یک از این اخلاط که میزان‌شان از حد طبیعی بیشتر شود می‌گویند که آن خلط غلبه پیدا کرده است. غلبه اخلاط ممکن است مشکلات بسیاری برای بدن ایجاد کند که این مشکلات می‌توانند خودشان را در اندام‌های مختلف به طرق گوناگون نشان دهند.
برای مثال یک فرد ممکن است مزاج ذاتی‌اش بلغم باشد، تعدیل مزاج نکرده و دچار غلبه بلغم شود یا ذاتا بلغمی نباشد؛ ولی به دلیل سبک زندگی نادرست غلبه بلغم داشته باشد.
چرا بلغمی مزاج ها چاق می‌شوند؟
مزاج بلغم سرد و مرطوب بوده و بیانگر آب است. وقتی بلغم بیشتر شود در واقع رطوبت و سردی بیشتر می‌شود و اولین چیزی که پدید می‌آید حجم است. مثل آب که وقتی یخ می‌زند افزایش حجم پیدا می‌کند به همین علت افرادی که غلبه بلغم دارند چاق هستند.
این خلط تمایل به ته‌نشین شدن دارد و یک درجه از خلط دم سنگین‌تر است.
تشخیص افراد بلغمی مزاج
پوست و مو بهترین و راحت‌ترین راه برای شناخت مزاج اشخاص است. موی تیره و خشن علامت شخصی با مزاج گرم بوده و موی روشن و نازک علامت افرادی با مزاج سرد است. دم و صفرا گرم و سودا و بلغم سرد هستند. اشخاص بلغمی علاوه‌بر پوست و موی روشن و شفاف دچار چاقی شکمی و قدری هم چاقی از ناحیه پهلو خواهند بود.
علائم افراد بلغمی مزاج
اشخاص بلغمی اغلب از نفخ معده و سردی سر دل رنج می‌برند. این افراد به میوه و سبزیجات علاقه‌ی زیادی ندارند و به موادغذایی حیوانی از جمله گوشت تمایل بیشتری نشان می‌دهند. حتی اگر یک فرد بلغمی موادغذایی سرد هم مصرف کند، بدن او قادر به پذیرش این موادغذایی نیست.
زمانی که در فردی خلط بلغم بیشتر شود زبان به رنگ سپیدی می‌گراید و فرد حس سرما می‌کند و در موقع غلبه بلغم تمامی یا برخی از حالات زیر هم در فرد دیده می‌شود. ترشی دهان، سپیدی بدن، پوست شل و آب‌دار، زود سفید شدن مو، سردی دست و پا.
دیر هضم شدن غذا (توقف زیاد غذا در معده و آروغ زدن ترش)، خواب آلودگی و زیاد خوابیدن، جاری شدن آب از دهان در خواب، رقیق بودن آب بینی (ترشح زیاد بینی)، فراموشی و کند ذهنی، کم حواسی، زیادی دفع ادرار، سستی و ضعف، دفع ادرار با فشار زیاد، ریزش مو زودتر از زمان مقرر، درد معده، قولنج (درد کمر و گردن و شانه ها)، گرفتگی ماهیچه‌های پشت و گردن، زانو درد و پا درد، بیماری پارکینسون، بیماری پیسی، نقرس، تنگی نفس، تپش قلب (به خصوص در موقع بلند شدن از خواب)، سرفه زیاد، ضعف مثانه، لک‌های قهوه ای در چشم.
برخی از علائم ذکر شده سریعتر ظاهر شده و برخی دیگر در اثر توجه نکردن به خلط بیشتر و در طولانی مدت بروز می‌کنند.
دقت داشته باشید بعضی از نشانه های نامبرده سریعتر و بعضی دیگر بر اثر بی توجهی به خلط بیشتر و در دراز مدت در شخص نمایان می شود.
با توجه به موارد مزبور و افزایش شاخص توده بدنی و تجمع چربی ها در بدن، این گروه از اشخاص بایستی از یک برنامه غذایی مناسب به منظور دستیابی به وزن طبیعی استفاده کنند که در ادامه درباره رژیم لاغری برای بلغمی مزاج ها توضیحات بیشتری را ارائه خواهیم کرد.
کاهش وزن تضمینی برای بلغمی مزاج ها
در بخش قبلی متذکر شدیم که افزایش وزن و یا بالا بودن شاخص توده بدنی یکی از مهمترین مشخصه های بلغمی مزاج ها است که می توان با استفاده از راهکارهای کاربردی و کاهش وزن تضمینی
به لاغری و رسیدن به وزن ایده آل کمک بسیار کرد. برای لاغری سریع بلغمی مزاج ها چند مورد را متذکر می شویم:
جایگزین کردن مصرف چربی های گیاهی به جای حیوانی
برای کاهش وزن تضمینی با وجود این که میزان چربی بلغمی ها نسبت به سایر افراد بسیار است، اما به این مفهوم نیست که به استفاده از گروه های غذایی چرب احتیاجی ندارند. بلغمی ها باید به این مورد توجه داشته باشند که به هیچ عنوان از چربی های حیوانی در رژیم غذایی خود استفاده نکنند و چربی های گیاهی مانند روغن های کنجد، سویا، زیتون و یا آفتابگردان را به منظور حفظ سلامتی بیشتر بدن جایگزین کنند.
مصرف مایعات به میزان کافی
بلغمی ها به مصرف مایعات تمایلی ندارند و در طی روز کمتر با حس تشنگی همراه خواهند شد. به طور معمول این گروه از افراد در هنگام تشنگی بیشتر از نوشیدنی های غیر طبیعی و صنعتی مانند نوشابه ها استفاده می کنند که همین مورد عامل اصلی افزایش وزن آن ها محسوب می شود.
برای کاهش وزن تضمینی و حذف چربی های انباشته در ناحیه پهلو و شکم، مصرف آب به میزان کافی توصیه می شود.
لذا، بلغمی ها بایستی در برنامه رژیم غذایی خود آب فراوان میل کنند تا از این طریق میزان سوخت و ساز بدن با مصرف این نوشیدنی سالم و مفید بهبود یافته و به دفع مواد سمی از بدن هم کمک بسیار می کند. به طور کلی بایستی متذکر شد که مصرف آب برای لاغری بسیار مفید است و این روشی جهت کاهش وزن تضمینی است.
داشتن خواب مناسب
دقت داشته باشید که خواب سحرگاه برای بلغمی مزاج ها سبب افزایش وزن می شود. لذا، مناسب ترین و در عین حال ساده ترین راهکار برای کاهش وزن تضمینی این گروه از افراد این است که پیش از طلوع خورشید به منظور کاهش نشانه های طبع خود و از دست دادن وزن از خواب بیدار شوند.
نخوردن ناهار
ممکن است حذف وعده ناهار از برنامه غذایی برای شخص امری سخت و انجام نشدنی باشد، اما در صورتی که اشخاص دارای طبع بلغمی هستند و بتوانند این وعده را از برنامه رژیم غذایی خود حذف کنند، در واقع به تسریع در روند لاغری خود کمک بسیار می کنند
و در این روش، کاهش وزن تضمینی است.
بایستی متذکر شویم که کاهش وزن تضمینی برای این گروه از افراد فقط در مواردی امکان پذیر است که گروه های غذایی سالم و مضر برای طبع بلغمی ها به بهترین شکل شناخته شود و در اصل استفاده از یک برنامه رژیم غذایی مناسب رعایت شود.
مصرف مواد غذایی که دارای طبع گرم و خشک هستند، برای بلغمی ها از مناسب ترین گروه غذایی به شمار می آید که البته با استفاده از مصلحات بایستی میان مصرف گروه های غذایی اعتدال برقرار کرد.
به طور مثال طبع گردو، گرم و خشک است پس شما می توانید آن را به همراه پنیر در وعده صبحانه میل کنید. در ادامه، فهرستی از مفیدترین گروه های غذایی را که می تواند در لاغری بلغمی ها موثر باشد را متذکر می شویم:
آبگوشت با ( دنبه کم+ گوشت گوسفند)، غذاهای کبابی، انواع سوپ و آش ها و مصرف انواع خورش ها جزء گروه های غذایی سالم است که برای بلغمی مزاج ها مناسب است و کاهش وزن تضمینی را به دنبال دارد.
از بین میوه ها می توان به مویز، کشمش، انجیر، خرمای خشک، انگور، توت، به، سیب و انبه اشاره کرد.
سبزیجات مفیدی که در رژیم لاغری برای بلغمی مزاج ها توصیه می شود، مرزه، ترخون، کلم، مارچوبه، کرفس، ریحان و نعناع است.
بلغمی ها می توانند در برنامه رژیم غذایی خود از گندم، نخود، لیموترش، گردو، کدو حلوایی و قدومه شیرازی نیز استفاده کنند.
ادویه هایی مانند موسیر، هل، خردل، دارچین، سیر، زیره، زنیان، زنجبیل و زعفران به عنوان مفیدترین خوراکی ها محسوب می شود. ساعات هفت الی نه شب وعده شام خود را میل کنند.
حال که با علم مزاج شناسی و بایدها و نبایدهای مصرف مواد غذایی برای افراد بلغمی مزاج آشنا شدید، بهتر است متذکر شویم که هر چند استفاده از گروه های غذایی گرم و یا مصلحات مواد غذایی سرد می تواند در کاهش وزن تضمینی و حذف چربی های شکمی موثر باشد،
اما باید گفت که تمامی این دستورالعمل های پزشکی ممکن است موقتی باشد و اثرات پایدار و ماندگاری را به همراه نداشته باشد.
مقاله های نکات سلامتی را مطالعه کنید
